สุ-จิ-ปุ-ลิ คือหัวใจนักปราชญ์ ที่เราทุกคนได้เรียนตั้งแต่เด็ก แต่จะมีใครเคยตั้งคำถามถึงความเป็นปราชญ์นี้หรือไม่ ผมไม่ทราบ แต่เมื่อมาลองคิดดูก็ปรากฏว่า คอมพิวเตอร์ทุกวันนี้มีความเป็นปราชญ์มากกว่าเราๆ ท่านๆ เสียอีก
สุตตะ คือ การฟัง ว่ากันว่า นักปราชญ์เรียนรู้ได้จากการฟังมาก คอมพิวเตอร์ทุกวันนี้ ฟังเก่งกว่าคนมาก ลองดูอย่าง http://www.soundhound.com นี่ ฟังเพลงหมดทั้งโลก ขนาดที่ว่า แค่ได้ยินก็รู้ว่าเพลงอะไร
จิตตะ คือ การคิด วิเคราะห์ คอมพิวเตอร์ ทุกวันนี้ก็สามารถคิดได้ลึกและเร็วกว่ามนุษย์มาก สุดยอดเกมอย่างหมากรุก คอมพิวเตอร์ก็เอาชนะคนได้
ปุจฉา คือ การสอบถาม ค้นคว้าหาความรู้ คงไม่มีใครปฏิเสธความสามารถของ search engine อย่าง google ก็อ่าน web แถม หนังสืออีกค่อนโลก แถมถามอะไรก็รู้ตอบได้
ลิขิต คือ การเขียน จดบันทึก คอมพิวเตอร์นั้น สามารถบันทึก ข้อมูลได้มากมาย แถมยังสามารถ ทำซ้ำได้ไม่จำกัดอีกด้วย
ถ้าอย่างนี้แล้วเราในฐานะมนุษย์ควรจะปรับเปลี่ยนหรือเลิกฝึกตนแบบ สุ-จิ-ปุ-ลิ นี้แล้วหรือยัง? เพราะถึงแม้ทำไปก็ไม่มีทางสู้คอมพิวเตอร์ได้อยู่แล้ว
