เมื่อก่อนปีใหม่ Lean In Consulting จัดไปเที่ยวส่งท้ายปีกับทีม Band of the Hawk สรุปได้ว่าเราไปสวนสัตว์กัน ที่นี่เขามีโชว์แสดงสัตว์เยอะดี ทั้ง ช้าง ปลาโลมา สิงโตทะเล ลิงอุรังอุตัง ฯลฯ สิ่งที่แปลกคือวิธีการ motivate ให้สัตว์เหล่านั้นแสดงโชว์
ผมถามขึ้นว่า สังเกตกันหรือไม่ว่า แสดงช้าง ต่างกับแสดงสัตว์อื่นๆ อย่างไร ทุกคนตอบแทบจะทันทีว่า สัตว์อื่นพอทำตามที่ต้องการได้ เขาจะให้อาหาร แต่สำหรับช้างไม่ได้อะไรเลย มีแต่ ควานคอยถือตะขอขู่ให้ทำตาม ผมเลยถามต่อว่าอยากให้การทำงานเป็นแบบไหน แน่นอนคำตอบคือ ไม่ใช่ช้าง
ถ้าลองเทียบสัตว์สองชนิด ช้างและปลาโลมา สัตว์ทั้งสองได้ชื่อว่า เป็นสัตว์ที่ฉลาดไล่เลี่ยสูสีกัน แต่วิธีการฝึกสัตว์ทั้งสองชนิดกลับแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง สำหรับช้างนั้น ควานอาศัยความกลัวเป็นที่ตั้ง โดยปลูกฝังความกลัวนั้นตั้งแต่ช้างยังเล็ก ช้างฝังใจว่าสู้คนถือตะขอไม่ได้ แม้ว่าจะตัวโตแล้วก็ยังรู้สึกเช่นนั้นไม่เปลี่ยนแปลง แต่สำหรับปลาโลมา การฝึกกลับใช้รางวัลล่อใจ แนวว่า ถ้าทำได้ก็จะได้กินของอร่อย
ผมถามต่อไปว่า คิดว่าการ motivate พนักงานในที่ทำงานควรเป็นแบบใด ไม่น่าแปลกใจที่ทุกคนบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า ปลาโลมาสิ ทำดีก็ได้มาก ทำไม่ได้ก็ได้น้อย หรือไม่ได้เลย แฟร์ดี
มีบริษัทไหนยังใช้วิธีฝึกช้างกับพนักงานอยู่บ้างเอ่ย?